Bunun gibi kelimeleri karıştırıyor musun? (Success, succeed, successful)

Bu derste success, successful ve succeed kelimelerine bakacağız. Bu kelimeler sırasıyla başarı, başarılı ve başarmak anlamına geliyor ve sıkça karıştırıldığını görüyorum. Hatta ne demek istediğimi birkaç cümle üzerinden göstereyim.

Konuyla ilgili PDF dosyasını indirmek için linke tıklayarak e-posta adresini bırakman yeterli. =)

Mesela “He is a success.” diyebiliyorum. “He is a successful.” diyemiyorum. Ama “He is successful.” veya “He is a successful businessman.” diyebiliyorum. Neler oluyor burada. Kafa karıştırıcı değil mi?

Bu kelimelerin arasındaki farka bakmadan önce, kelimelerin türlerini anlamamız önemli.

Bu noktada biraz gramere gireceğiz ama birazdan öğreneceğin bilgilerle bu hatalara düşme ihtimalini ciddi bir şekilde azaltacaksın. 

Success kelimesi ile başlayalım. Bu kelime başarı demek ve bir isim. İsim, canlı veya cansız bir varlığı ifade etmemizi sağlayan kelimelerdir. İnsan, masa, köpek ve araba gibi. Mesela “He is a success.”, “O bir başarı.” demek. Bunu “O bir başarı oluşumu.” gibi düşünebilirsin, her yönüyle bir başarı. Kısaca bu kişiyi bir başarı olarak tanımlıyoruz. Bu cümle yapı olarak “O bir insan.” demeye benziyor.

Successful kelimesi ise başarılı demek ve bir sıfat. Sıfatlar isimlerle ilgili bir özellik belirtir. Mesela “person” yani “kişi” veya “businessman” yani “iş adamı” birer isim. Yaşlı, mutlu, zengin gibi kelimeler de bu isimlerle ilgili bir özellik belirtmemizi sağlayan sıfatlardır.

• Old man (Yaşlı adam)
• Happy dog (Mutlu köpek)

Successful sıfat olduğu için de isimden önce kullanılır ve ismi niteler ya da belirtir. Bu yüzden “He is a successful.” Diyemiyoruz. Bu cümle “O bir başarılı.” demek. “a veya an” bir isimden önce kullanılır ve “bir” anlamına gelir Bu ifadenin doğru olması kimin veya neyin başarılı olduğunu belirtmemiz lazım.

Kısaca successful’dan sonra bir isim olmalı. Bunun yerine “He is a successful person/businessman.” yani “O başarılı bir insan/iş adamı.” gibi bir isimle kullanıldığında cümle doğru oluyor.

Ancak successful sıfat olduğu için, a veya an kullanmadan, “He is happy.” yani “O mutlu.” cümlesinde olduğu gibi “He is successful.” yani “O başarılı.” da diyebiliyoruz.

Dikkat et, “He is a successful.” yani “O bir başarılı.” değil “He is successful.” yani “O başarılı.” diyoruz. Benzer şekilde “He is a happy.” yani “O bir mutlu.” veya “She is a sad.” yani “O bir mutsuz.” diyemiyoruz. 

Son olarak “succeed” var. Succeed ise bir fiil. Bir eylem veya davranış belirtiyor. “I succeeded.” dersem “Başardım.” demiş oluyorum. Bu cümlede başarma eylemini veya başarma davranışını yapıyorum. Bir başarı oluşumu değilim veya başarılı bir insan değilim. Başarıyorum. Eylemi yapıyorum.

Özetle, “Success, başarı anlamına gelen bir isim”, “Successful, başarılı anlamına gelen bir sıfat” ve “Succeed, başarmak anlamına gelen bir fiil”. Bu üç kelime arasındaki en önemli farklar bunlar. Hemen birkaç cümle inceleyelim.

“Mert başardı.” cümlesini “Mert is success.” şeklinde kurabilir miyim?

Hayır, burada Mert başarma eylemini yaptığı için “succeed” kullanmalıyım. “Mert succeeded”.

Peki “Mert başarılı bir çocuk.” cümlesini “Mert is a successful kid.” şeklinde kurabilir miyim? 

Evet. Successful bir sıfat ve bir ismi tanımlar. Bu durumda “successful kid”, “başarılı çocuk” demek. Bu nedenle öncesinde “a” getirebiliyoruz. Çünkü successful burada “kid” ismine ait.

Peki “Cenk is a successful.” diyebilir miyim?

Hayır, çünkü successful bir sıfat, a/an ise isimlerle kullanılan ve “bir” anlamına gelen bir belirteç. Bu durumda “Cenk bir başarılı.” demiş oluyoruz ve bu hatalı bir cümle. Bunun yerine “Cenk is a successful student.” yani “Cenk başarılı bir öğrenci.” diyebilirdik. Neden? Çünkü bu sefer successful tek başına değil ve “student” yani “öğrenci” ismini niteliyor.

Bir cümleye daha bakalım. “Ürünümüz bir başarı.” cümlesini “Our product is a success.” şeklinde kurabilir miyim?

Evet, success bir isim ve bu cümle doğru bir cümle.

Özetle, bu kelimelerin sıfat olarak mı, isim olarak mı yoksa fiil olarak mı kullanıldığını anladığında hata yapma ihtimalin düşecek.

Bu mantığı oturttuğunda, buna benzer birçok kelimeyi ayırt etmeye başlayabilirsin. Hemen birkaç örneğe bakalım.

Örneğin “healthy”, “sağlıklı” anlamına geliyor ve bir sıfat. “Healthy person”, “Sağlıklı insan” demek veya “I am healthy.”, “Ben sağlıklıyım.” demek.

Health ise “sağlık” anlamına gelen bir isim. Mesela “His health is bad.” yani “Sağlığı kötü.” diyebiliriz. Ama “I am health.” diyemeyiz. Bu cümle “Ben sağlığım.” gibi bir anlama geliyor.

Benzer bir durum fail ve failure için de var. Fail, başarısız olmak veya yapmamak anlamına gelen bir eylem. Failure ise “başarısızlık” anlamına gelen bir isim. O yüzden “Başarısız oldum.” veya “Yapamadım.” derken “fail” kullanarak “I failed.” demeliyim. Ama “Başarısızlık kabul edilemez.” gibi bir cümle kurmak istersem “failure” kullanarak “Failure is unaceptable.” demeliyim.

Warm ve warmth kelimelerinde da benzer bir durum var. Warmth, “sıcaklık” anlamına gelen bir noun yani isim. Warm ise “ılık” anlamına gelen bir sıfat ya da “ısıtmak” anlamına gelen bir fiil olarak kullanılabilir.

Mesela “Suyu ısıtabilir misin?” cümlesinde “ısıtmak” dediğimiz için fiil kullanmalıyız. “Can you warm the water?”

“Su ılık.” demek istersem, sıfat olan “warm” kullanarak “The water is warm.” demeliyim.

“Sıcaklık iyi.” demek istersem de, isim olan “warmth” kelimesini kullanarak “The warmth is good.” demeliyim.

Son bir örneğe daha bakalım. Confidence ve confident.

Confidence, “özgüven” anlamına gelen bir isim. Confident ise “özgüvenli” anlamına gelen bir sıfat. Mesela “Özgüvenli adam”, “Confident man” demek. Veya “Adam çok özgüvenli.” dersem “The man is very confident.” demeliyim. İki durumda da sıfat kullandım.

Fakat “Özgüvene sahip değil.” dersem, bu cümlede isim olarak kullanmış oluyorum. Bu durumda “He doesn’t have confidence.” demeliyim.

Evet, success, successful ve succeed kelimelerinin arasındaki fark bu şekilde. Daha da önemlisi artık benzer kelimelerin sıfat isim ve fiil halleri arasındaki farkların farkındasın. 🙂

Konuyla ilgili PDF dosyasını indirmek için linke tıklayarak e-posta adresini bırakman yeterli. =)